در عصر حاضر، مسائل اقتصادی، اجتماعی و ی در سطوح ملی و بین‌المللی با موضوع جمعیت، پیوند و ارتباط مستقیمی برقرار کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر گونه برنامه‌ریزی بدون مطالعه و کنکاش در ساختار جمعیت و روند آن امکان‌پذیر نیست. علاوه بر آگاهی نسبت به تعداد و ساختار جمعیت کنونی، پیش‌بینی جمعیت تا سال معین برای پژوهشگران و برنامه‌ریزان و دولتمردان از اهمیت به سزایی برخوردار است. همانگونه که برنامه‌ریزی ابعاد گوناگونی دارد، اطلاعات جمعیتی نیز به تفکیک سطوح مختلف جفرافیایی و سنی و جنسی مورد نیاز است. با عنایت به این که اطلاعات اصلی جمعیت از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن قابل استخراج است و سرشماری‌ها نیز در فواصل زمانی 10 و 5 سال یک بار انجام میشود، پیش‌بینی‌های جمعیت برای سال‌های آتی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کند. بنابراین نگاهی به گذشته و حال و بررسی تغییرات آن، در پیش‌بینی جمعیت کشور و ساخت فرضیات پیش‌بینی، ضروری و مهم تلقی میشود. در بررسي حاضر، سعی بر این است تا با تکیه بر اطلاعات گذشته‌نگر و مطالعه ساختار سنی و جنسی جمعیت و نیز به کمک تکنیک‌ها و مدل‌های مناسب و استفاده از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 جمعیت کشور تا سال 1430شمسی پیش‌بینی شود. تحقیق حاضر پژوهشی پهنانگر، توصيفي و نيز تكنيكي و تحليلي است. به عبارتی با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی‌ها و ت‌گذاری‌های جمعیتی از یک سو و ترکیب و ساختار جمعیت ایران از سوی دیگر، مطالعه حاضر در سه بخش تهیه شده است.
بخش اول به مطالعه روند تعداد، رشد و تراکم جمعیت، سهم جمعیتی استان‌ها و نیز تعداد، بعد و نوع خانوار می‌پردازد.
بخش دوم به بحث و بررسی ساختار سنی جمعیت کشور و روند ترکیب سنی جمعیت، هرم‌های سنی، سه گروه عمده سنی، میانگین و میانه سنی جمعیت، جوانی جمعیت (شاخص ورتهایم)، جمعیت جوان (24-15 و 29-15 سال)، جمعیت سالمند (65 ساله و بیشتر) و نسبت وابستگی ميپردازد. مطالعات برای کل کشور از سال 1335 تا 1395 و در بررسی استانی به تفکیک مناطق شهری و روستایی از سال 1365 تا 1395 انجام شده است. شایان ذکر است در جلسه‌ی هیئت دولت مورخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ لایحه تأسیس استان البرز و تفکیک از استان تهران تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. در ادامه با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ 7/4/1389 استان البرز بطور رسمی شکل گرفت. بدیهی است که در اطلاعات سرشماری‌ها تا قبل از سال 1390، استان‌های تهران و البرز با هم لحاظ شده‌اند. در این پژوهش تا جایی که امکان تفکیک در محدوده‌های جدید استان‌های تهران و البرز مقدور بود، بازسازی داده‌ها انجام شده است. در مواردی که امکان بازسازی محدوده‌ها امکان پذیر نبود، اطلاعات استان البرز در استان تهران لحاظ شده و در مقابل سطر البرز خط تیره (-) درج شده است.
بخش سوم اين پژوهش قسمت تكنيكي و تحليلي گزارش است. در اين بخش جمعیت ايران با كمك داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 و نيز با استفاده از چهار سناریو، جمعيت تا سال 1430 پیش‌بینی میشود. از آن جایی که ت‌های جمعیتی در تمام کشورهای جهان جزء ت‌های کلان به حساب می‌آید کشورها سه راهبرد مشخص را در این زمینه پیگیری می‌کنند. به این ترتیب که جمعیت خود را کاهش می‌دهند، حفظ می‌کنند و یا اینکه آن را افزایش می‌دهند. شایان ذکر است برای پیش‌بینی جمعیت از روش ترکیبی (مولفه‌ای – نسلی)[1] و نرم افزار SPECTRUM 4 استفاده شده است. نتیجه این که شواهد نشان می‌دهد که در حال حاضر ایران از رشد جمعیت مطلوبی برخوردار است.
اين نشريه با مسئوليت سركار خانم فتحي رييس گروه آمارهاي جمعيت و سلامت و همكاري خانم صفيه ميرزايي و آقايان نورمحمد جاويد، سيد مسعود حسيني و مجتبي نصيري پور كارشناسان آمارهاي جمعيت تهيه شده است.
براي مشاهده اين نشريه به آدرس زير مراجعه نماييد.
www.amar.org.ir
قسمت داده ها و اطلاعات آماري/ جمعيت و نيروي كار/ نشريات
[1] cohort-component method
بررسي وضع و سطح سواد در ايران از ديدگاه آمارهاي جنسيتي با تاكيد بر نتايج سرشماري 1395
نشريه بررسي روند تغييرات ساختار و تركيب جمعيت كشور و آينده آن تا افق 1430 شمسي بر اساس نتايج سرشماري
جمعیت ,سال ,البرز ,ساختار ,اطلاعات ,پیش‌بینی ,شده است ,استان البرز ,از سال ,و مسکن ,عمومی نفوس ,مجلس شورای اسلامی
درباره این سایت