محل تبلیغات شما



نسبت باسوادي از مهمترين شاخص­ هاي توسعه يافتگي كشورها مي ­باشد. تعميم سوادآموزي و آموزش همگاني حداقل تا سطح ابتدايي در سطح بين ­المللي و ملي، در نيم قرن اخير مورد تاكيد بوده و ابعاد جديدي به رابطه جمعيت و آموزش بخشيده است. در آمارهاي جنسيتي يكي از موضوعات مهم، شكاف جنسيتي در وضع و سطح سواد است كه مي­ تواند در كاهش شكاف نابرابري­ هاي اجتماعي و اقتصادي بين ن و مردان نقش كليدي را بازي نمايد. با توجه به اهميت موضوع اين تحقيق به بررسي وضع و سطح سواد در ايران از نگاه آمارهاي جنسيتي با استفاده از نتايج سرشماري­ ها از جمله نتايج سرشماري عمومي نفوس و مسكن 1395 مي ­پردازد.

شكل1- نسبت باسوادي عمومي به تفكيك مناطق شهري و روستايي و جنس، كل كشور: 95-1335

روش تحقیق از نوع تحلیل ثانویه و داده ­هاي مورد استفاده داده ­هاي دست دوم (نتايج سرشماري­ هاي عمومي نفوس و مسكن) هستند. با توجه به نوع داده ­ها مطالعه در سطح توصیفی و تحليلي می­باشد.

يافته­ ها نشان داد در نیم قرن اخیر سوادآموزی و نيز شکاف جنسیتی باسوادی در ایران روبه کاهش گذاشته است. با وجود اين در ايران هنوز حدود 9 ميليون نفر افرادي حضور دارند كه قادر به خواندن و نوشتن يك متن ساده نيستند (بي سواد) و بالغ بر 63 درصد آنان را ن تشکیل مي­ دهند. نکته قابل توجه این که بیش از نیمی از ن بی­ سواد (57 درصد) در سنین50 سال و بیشتر هستند. علاوه بر اين، در سال 1395 هنوز بين نسبت باسوادي مردان و ن ساكن در نقاط شهري و روستايي شكاف محسوسي ملاحظه مي ­شود.

شكل2- جمعیت بی­سواد به تفکیک سن و جنس، كل كشور: 1395

در سال 1395، در بين دانشجويان مراكز آموزش عالي شكاف جنسيتي با مقدار 86/0 به نفع مردان مشاهده مي ­شود. همچنين بررسي تركيب جنسي فارغ التحصيلان دانشگاه­ ها نيز نشان مي­ دهد ترجيح شاخص جنسيتي با رقم 9/0 به نفع مردان است.

شكل3- هرم سني جمعيت بزرگسال برحسب وضع و سطح سواد، كل كشور: 1395

نسبت بي سوادي در ميان ن سالمند و ميانسال در مقايسه با مردان چشمگير است اما در مقابل ن جوان به ويژه در سطوح متوسطه و عالي رقابت تنگاتنگي با مردان دارند. جوانان 20 تا 34 ساله بيشترين سهم را در تحصيلات دانشگاهي دارند و اين امر گرايش جوانان امروزي از جمله ن را به ادامه تحصيل در سطوح تحصيلي عالي نشان مي ­دهد.

شكل 4- دانشجويان دانشگاه­ها و موسسات آموزش عالي بر حسب جنس، كل كشور: 1395

در سال 1395، سهم ن شاغل داراي تحصيلات عالي نزديك به 55 درصد است. در حالي كه اين سهم براي مردان 21 درصد مي ­باشد. مدرك تحصيلي 66 درصد از جمعيت بيكار ايران ديپلم و بالاتر است. بيكاران مرد سطح تحصيلي پايين­تري در مقايسه با ن بيكار دارند.

این مقاله کاری است مشترک با آقای نورمحمد جاوید که در کنفراس پویایی جمعیت و سرمایه انسانی در ایران تاریخ 21 و 22 آبان ماه ارائه شد.


در عصر حاضر، مسائل اقتصادی، اجتماعی و ی در سطوح ملی و بین‌المللی با موضوع جمعیت، پیوند و ارتباط مستقیمی برقرار کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد هر گونه برنامه‌ریزی بدون مطالعه و کنکاش در ساختار جمعیت و روند آن امکان‌پذیر نیست. علاوه بر آگاهی نسبت به تعداد و ساختار جمعیت کنونی، پیش‌بینی جمعیت تا سال معین برای پژوهشگران و برنامه‌ریزان و دولتمردان از اهمیت به سزایی برخوردار است. همانگونه که برنامه‌ریزی ابعاد گوناگونی دارد، اطلاعات جمعیتی نیز به تفکیک سطوح مختلف جفرافیایی و سنی و جنسی مورد نیاز است. با عنایت به این که اطلاعات اصلی جمعیت از سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن قابل استخراج است و سرشماری‌ها نیز در فواصل زمانی 10 و 5 سال یک بار انجام می‌شود، پیش‌بینی‌های جمعیت برای سال‌های آتی اهمیت و جایگاه ویژه‌ای پیدا می‌کند. بنابراین نگاهی به گذشته و حال و بررسی تغییرات آن، در پیش‌بینی جمعیت کشور و ساخت فرضیات پیش‌بینی، ضروری و مهم تلقی می‌شود. در بررسي حاضر، سعی بر این است تا با تکیه بر اطلاعات گذشته‌نگر و مطالعه ساختار سنی و جنسی جمعیت و نیز به کمک تکنیک‌ها و مدل‌های مناسب و استفاده از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 جمعیت کشور تا سال 1430شمسی پیش‌بینی شود. تحقیق حاضر پژوهشی پهنانگر، توصيفي و نيز تكنيكي و تحليلي است. به عبارتی با توجه به اهمیت برنامه‌ریزی‌ها و ت‌گذاری‌های جمعیتی از یک سو و ترکیب و ساختار جمعیت ایران از سوی دیگر، مطالعه حاضر در سه بخش تهیه شده است.

بخش اول به مطالعه روند تعداد، رشد و تراکم جمعیت، سهم جمعیتی استان‌ها و نیز تعداد، بعد و نوع خانوار می‌پردازد.

بخش دوم به بحث و بررسی ساختار سنی جمعیت کشور و روند ترکیب سنی جمعیت، هرم‌های سنی، سه گروه عمده سنی، میانگین و میانه سنی جمعیت، جوانی جمعیت (شاخص ورتهایم)، جمعیت جوان (24-15 و 29-15 سال)، جمعیت سالمند (65 ساله و بیشتر) و نسبت وابستگی مي­پردازد. مطالعات برای کل کشور از سال 1335 تا 1395 و در بررسی استانی به تفکیک مناطق شهری و روستایی از سال 1365 تا 1395 انجام شده است. شایان ذکر است در جلسه‌ی هیئت دولت مورخ ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ لایحه تأسیس استان البرز و تفکیک از استان تهران تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاده شد. در ادامه با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی در تاریخ 7/4/1389 استان البرز بطور رسمی شکل گرفت. بدیهی است که در اطلاعات سرشماری‌ها تا قبل از سال 1390، استان‌های تهران و البرز با هم لحاظ شده‌اند. در این پژوهش تا جایی که امکان تفکیک در محدوده‌های جدید استان‌های تهران و البرز مقدور بود، بازسازی داده‌ها انجام شده است. در مواردی که امکان بازسازی محدوده‌ها امکان پذیر نبود، اطلاعات استان البرز در استان تهران لحاظ شده و در مقابل سطر البرز خط تیره (-) درج شده است.

بخش سوم اين پژوهش قسمت تكنيكي و تحليلي گزارش است. در اين بخش جمعیت ايران با كمك داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 و نيز با استفاده از چهار سناریو، جمعيت تا سال 1430 پیش‌بینی می­شود. از آن جایی که ت‌های جمعیتی در تمام کشورهای جهان جزء ت‌های کلان به حساب می‌آید کشورها سه راهبرد مشخص را در این زمینه پیگیری می‌کنند. به این ترتیب که جمعیت خود را کاهش می‌دهند، حفظ می‌کنند و یا اینکه آن را افزایش می‌دهند. شایان ذکر است برای پیش‌بینی جمعیت از روش ترکیبی (مولفه‌ای – نسلی)[1] و نرم افزار SPECTRUM 4 استفاده شده است. نتیجه این که شواهد نشان می‌دهد که در حال حاضر ایران از رشد جمعیت مطلوبی برخوردار است.

اين نشريه با مسئوليت سركار خانم فتحي رييس گروه آمارهاي جمعيت و سلامت و همكاري خانم صفيه ميرزايي و آقايان نورمحمد جاويد، سيد مسعود حسيني و مجتبي نصيري پور كارشناسان آمارهاي جمعيت تهيه شده است.

براي مشاهده اين نشريه به آدرس زير مراجعه نماييد.

www.amar.org.ir

قسمت داده ها و اطلاعات آماري/ جمعيت و نيروي كار/ نشريات


[1] cohort-component method



"باروری" در جمعیت‌شناسی به معنای تعداد واقعی کودکان زنده به دنیا آمده است. این پدیده از رویدادهای طبیعی جمعیت بوده و از عناصر مهم رشد جمعیت نیز محسوب می­ شود. باروری به عنوان رفتاری اجتماعی در محیط و بستر اجتماعی-فرهنگی خاص پدیدار می­ شود و روابط اجتماعی اعضای جامعه و نيز ت‌های حکومتی می­ تواند ارزش ­ها و هنجارهای مرتبط با رفتار باروری را تنظیم نمايد. حرکت به سمت سطوح پایین باروری و مرگ و مير، پدیده­ای فراگیر در سطح جهانی است. كاهش باروري و مرگ و مير منجر به پيدايش نظريه گذار جمعيتي شد. این نظریه با تقدم بخشیدن به عامل مرگ و میر، نسبت به باروری، توضیح می­ دهد که چگونه جمعیت­ طی فرآیند نوسازی از یک سطح تعادلی مرگ و میر و باروری بالا به سطح تعادلی جدید با سطوح پایین باروری و مرگ گذار پیدا می­ کند. کاهش سريع باروری برای نخستین بار در کشورهای توسعه­ یافته اروپایی به وقوع پیوست و منجر به تفکر و تحقیقات دانشمندان علم جمعیت­ شناسی در این زمینه شد. نتایج مطالعات آنها کشف مولفه­ های تمپو[1] و کوانتم[2] باروری بود. تمپو و کوانتم باروری نشان دادند کاهش میزان باروری می ­تواند پدیده ­ای مقطعی و کوتاه باشد. براساس تمپو و کوانتم باروری چنین فرض می­ شد که تغییر در زمانبندی باروری گذشته، نرخ باروری کل را کاهش داده است.

مطالعات نشان  مي دهد ميزان باروري كل ايران به طور مقطعي تحت تاثير تمپو و كوانتوم در يك دوره زماني كوتاه افزايش يافته به گونه ­اي كه در سال 1395 به نقطه اوج خود رسيده و انتظار مي­رود در سال­ هاي آتي مقدار آن با شيب ملايمي كم شود. اين احتمال به دليل تغيير ساختمان سني جمعيت و نيز شرايط اجتماعي و فرهنگي ايران در سال­ هاي آتي است. مطالعات ديگران در مورد اثرات تمپو در باروری ايران نشان داد با تغيير زمان فرزندآوری ن به دليل تاخير در زمان فرزندآوري، میزان باروری کل به طور مقطعي افزايش يافته است (عباسی شوازی و همكاران :1392، عینی زیناب و همکاران:1393، برومند زاده و یار :1394). تعداد مواليد ثبت شده ايران در سال­ هاي اخير نيز شاهدي بر اين مدعاست. تعداد مواليد در ايران از سال 1395 تا 1397 به ترتيب برابر 1528000، 1487000 و 1367000 نفر ثبت شده كه همگي نشان از كاهش ملايم تعداد مواليد در كشور دارد. اين موضوع در حالي است كه تعداد ن واقع در سن باروري با شيب ملايمي رو به افزايش بوده است. تعداد ن واقع در سنين 15-49 ساله از سال 1395 تا 1397 به ترتيب برابر 22695000، 22765000،  22824000 نفر برآورد مي شود. لذا اعلام رقم 2/2 فرزند توسط سازمان ملل متحد براي ايران در سال 1398 كه حتي بيشتر از رقم سال 1395 (2/1 فرزند) است، رقم قابل قبولي نمي­ باشد و بررسي و تجديد نظر اين سازمان را در اطلاعات جمعيتي ايران مي­ طلبد.


Tempo[1]، تمپو در لغت به مفهوم تغییر ضرباهنگ بوده و در باروری به تاثیر نوسانات مقطعی باروری بر نرخ باروری کل اطلاق می­شود. تمپو، وقتی روی میزان باروری کل تاثیر می­گذارد که زمانبندی فرزندآوری در چرخه­ی زندگی تغییر کند.

Quantum[2]، کوانتم میزان باروری کل بیانگر مقدار خالص میزان باروری کل به دور از نوسانات مقطعی باروری است. به عبارتی کوانتم باروری تغییر در زمان فرزندآوری را نشان می­دهد. کوانتم بر اساس داده­های یک مقطع زمانی و بدون در نظر گرفتن اثر تغییرات در زمانبندی باروری به پیش بینی تعداد بچه­هایی که یک زن طی دوره زندگی­اش به دنیا خواهد آورد می­پردازد.


نسبت شهرنشيني ايران در سال 1395 برابر 74 درصد بود. در همين سال بالاترین نسبت شهرنشینی در استان قم با 95/2 درصد و سپس استان تهران با 93/3 درصد در مرتبه بعدی قرار داشت. از نظر استاني بيشترين نسبت شهرنشيني در ايران مربوط به استانهايي است كه در مركز كشور قرار گرفته اند. در سال 1395 كمترين نسبت شهرنشيني در استان سيستان و بلوچستان با مقدار 49 درصد مشاهده می شود. استان سیستان و بلوچستان تنها استانی که تقريبا نيمي از جمعيت آن شهرنشين هستند. در مجموع استان هاي شرقي كشور كمترين نسبت شهرنشيني را به خود اختصاص داده اند.


                            نقشه نسبت شهرنشيني ايران در سال 1395


 


جمعیت هر كشور بر اساس عوامل متعددی نظیر آب و هوا، امكانات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سطح آن كشور پخش و توزیع می‌شود. تراکم نسبی جمعیت ایران در سال 1395 برابر با 49 نفر در هرکیلومتر مربع است که در مقایسه با سال 1390، در هرکیلومتر مربع 3 نفر افزایش داشته است. مقايسه تراكم نسبی جمعیت جهان و ایران طی سال‌های 1335 تا 1395 در نمودار زیر ارائه شده است.

نمودار1- مقايسه تراكم نسبي جمعيت جهان و ايران سال هاي 1395 تا 1335

شايان ذكر است براساس يافته­ هاي سازمان ملل متحد تراكم نسبي جمعيت در سطح جهاني در سال 2016 ميلادي (1395) برابر با 57.4  نفر در هر كيلومتر مربع بوده است. نمودار 1 تراكم نسبي جمعيت جهان و ايران را در سال ­هاي سرشماري نشان مي­ دهد. در سال­ هاي مورد بحث تراكم نسبي جمعيت جهان همچنان در سطحي بالاتر از تراكم نسبي جمعيت ايران بوده است.


يكي از شاخص‌هاي مهم جمعيتي كه در ارزيابي وضع توسعه يافتگي كشورها و مناطق به كار مي‌رود، اميدزندگي در بدو تولد است. اميدزندگي در بدو تولد عبارت است از متوسط تعداد سال‌هاي عمر كه انتظار مي‌رود یک نوزاد از بدو تولد و تحت شرايط جاری مربوط به مرگ و مير آن جامعه، زنده بماند.

نمودار زير احتمال مرگ و میر ایران بر حسب جنس را در سال 1395 نشان می­ دهد. ملاحظه می­ شود از سنین صفرسالگی تا 45 سالگی احتمال مرگ و میر هر دو جنس تقریبا مشابه یکدیگر است، اما از سنین 50 سالگی به بعد بین دو جنس شکاف بزرگی بوجود می ­آید. به گونه ­ای که احتمال مرگ و میر مردان بر ن پیشی می ­گیرد. این موضوع نشان می ­دهد عموما ن بیشتر از مردان عمر می­ کنند. 

نمودار احتمال مرگ و مير برحسب جنس، کل کشور: 1395

 در توجیه این وضعیت می­ توان گفت طیف گسترده اي  از متغیرها بر رابطه جنسی مرگ و مير تأثیر می­گذارد تفاوت در مرگ و میر هر دو جنس به طور كلي به علل بیولوژیکی و علل رفتاری تقسیم می­ شود.

الف- تفاوت­ های بیولوژیکی: ن به لحاظ ژنتیکی و زیست شناختی توانمندتر از مردان هستند. تفاوت­ هاي هورموني بين دو جنس از جمله عوامل موثر در اين زمينه مي­ باشد.

ب- تفاوت­ های رفتاری: شیوه زندگی مردان به سلامت آنها آسیب می­ رساند. تبعیض علیه ن، باعث افزايش مرگ ومير ن مي­شود اما پس از گذار جوامع از مرحله سنتي به صنعتي و تغییر در فرهنگ، اميدزندگي ن افزایش می­یابد. اعتقادات دینی و مذهبي نيز بر شيوه زندگي افراد موثر بوده و به طور غيرمستقيم بر اميدزندگي هر دو جنس اثر مي­ گذارد.

شناسایی علل مرگ و مير برای پیش بینی دقیق مرگ و میر بسیار مهم است در قرن بیست و یکم بخش بزرگی از علل افزايش مرگ و مير مردان در مقايسه با ن مربوط به تفاوت­هاي رفتاري آنها مانند کشیدن سیگار، استرس، قرار گرفتن در معرض ایدز، الگوهای رانندگی و . است.


برنامه صبح و گفتگو» رادیو گفت و گو با موضوع روز ملی جمعیت و با حضور الهام فتحی ریاست گروه آمارهای جمعیت و سلامت دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران و بشیر خالقی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی به روی آنتن رفت.
 


الهام فتحی با اشاره به روز ملی جمعیت گفت: در دهه های اخیر با مشاهده تحولات جمعیتی کشور، برای نخستین بار در تاریخ ایران، در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۳ ت های کلی جمعیت که مشتمل بر ۱۴ بند بود از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد و به همین دلیل روز سی ام اردیبهشت به نام روز ملی جمعیت نامگذاری شد.
 

وی یادآور شد: در این ت به موارد کلی مهمی در زمینه های ت های جمعیتی مثل ارتقا، پویایی، بالندگی و جوانی جمعیت با افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی، رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده، کاهش سن ازدواج، اختصاص تسهیلات مناسب برای مادران به ویژه در دوران بارداری و شیردهی، کاهش بیمه ای هزینه های زایمان و درمان ناباروری مردان و ن و از این قیبل موارد اشاره شده است.
 


ریاست گروه آمارهای دفتر جمعیت و سلامت جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران متذکر شد: بررسی و شناسایی مشکلات بر عهده سازمان های ذیربط است و مرکز آمار فقط می تواند با توجه به آمارهایی که اعلام کرده، ان ها را رصد کند و ارائه کند.

وی عنوان کرد: در حال حاضر، از هر ۱۰۰ نفر جمعیت جهان، یک نفر ایرانی است. بر اساس آخرین سرشماری عمومی نفوس و مسکن که در سال ۹۵ اجرا شد، جمعیت ایران بالغ بر ۷۹ میلیون و ۹۲۶ هزار نفر شمارش شد. بنابراین متوسط رشد جمعیت سالانه کشور در دوره ۹۵ – ۹۰ برابر ۱,۲۴ درصد محاسبه شده است. 

فتحی افزود: در این فاصله زمانی، نزدیک به ۵ میلیون نفر به جمعیت کشور اضافه شده است. در حال حاضر هم با توجه به ساعت جمعیتي کشور، جمعیت ایران بالغ بر ۸۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر است.


برای شنیدن مصاحبه به آدرس زیر مراجعه نمایید:

http://radiogoftogoo.ir/NewsDetails/?m=175107&n=432454


الهام فتحي رئيس گروه  آمارهای جمعیت و سلامت  دفتر جمعيت،‌نيروي كار و سرشماري هاي مركز آمار ايران  در گفت و گو با شبكه پيامرسان سروش مركز آمار ايران، در رابطه با جمعيت جوان و جمعيت فعال كشور گفت:‌

امروزه ساختار سني و جنسی جمعيت از اهميت كمي و كيفي بسياري برخوردار است و از مشغله‌هاي ذهني دست اندركاران امور اجرايي در تمام ممالك دنيا محسوب مي‌شود. وي افزود:  برای داشتن تصویری کلی از ساخت جمعیت، می‌توان جمعيت را در سه گروه عمده‌ی سنی زیر بررسی کرد:

جمعیت کمتر از ٠-١٤ سال

جمعیت ١٥-٦٤ سال

جمعیت ٦٥ سال و بیشتر

براساس سه طبقه بندی فوق، جمعیت شناسان به مطالعه و بررسی جوامع مختلف از نظر جوانی، سالمندی و سالخوردگی جمعیت پرداخته­‌اند.

براي مشاهده فايل تصويري مصاحبه به شبكه سروش مركز آمار ايران به نشاني markazamariran  @ مراجعه كنيد.


نسبت باسوادي از مهمترين شاخص ­هاي توسعه يافتگي كشورها مي­ باشد. تعميم سوادآموزي و هدف آموزش اشتغال حداقل تا سطح ابتدايي براي همه در سطح بين­ المللي و ملي در نيم قرن اخير به طور فزاينده ­اي مورد تاكيد بوده و ابعاد جديدي به رابطه جمعيت و آموزش بخشيده است. 

     بررسي آمار و اطلاعات موجود در كشور روشنگر اين واقعيت است كه در سال‌هاي اخير تعداد باسوادان به طور قابل ملاحظه‌اي افزايش پيدا كرده است و ميزان بيسوادي پايين آمده است. اما هنوز درصدي از جمعيت بي­ سواد هستند و  مي­ بايست براي اين گروه از جمعيت كه تعدادشان هم كم نيست برنامه ريزي نمود.

نسبت باسوادی در ايران طي نيم قرن اخير افزايش چشمگيري داشته است. اين نسبت از 15/1 درصد در سال 1335 به مقدار 87/6 درصد درسال 1395 افزايش يافته است. هرچند كه اين افزايش براي ن به مراتب بيشتر از مردان بوده است اما هنوز نسبت باسوادي مردان در سطح بالاتري از نسبت باسوادي ن قرار دارد.  

نمودار ذيل ساختار بيسوادي جمعيت ايران را در سال 1395 نشان مي‌دهد به طوري كه مشاهده مي شود در سنين كمتر از 20 سال علاوه بر تعداد كم جمعيت بي­ سواد، فاصله بين مرد و زن نيز كمتر شده است. همچنين بيشترين جمعيت بي­ سواد مربوط به جمعيت 75 ساله و بيشتر مي‌باشد. در تحليل اين موضوع مي­ توان گفت در گذشته هنگامي كه خانوارها با محدوديت منابع مواجه مي‌شدند، در مورد فرستادن كودكان به مدرسه تصميم‌هاي متفاوتي مي­ گرفتند. خانوارها ارزش‌هاي تحصيلي متفاوتي براي دختران و پسران قائل بودند. دختران معمولاً محدوديت بيشتري براي دسترسي به تحصيل، به ويژه در مناطق روستايي روبرو بودند. اما در دهه­ هاي اخير كه آموزش پايه پذيرفته شده است و نرخ ثبت نام‌ افزايش يافته است، تعداد دختران و پسران در مقطع ابتدايي تقريباً برابر شده است.

بالا بودن جمعيت بي ­سواد در گروه سني اول به دليل گروه سني 6 ساله است كه هنوز تعدادي از آنها در مدرسه ثبت نام كرده‌اند. شايان ذكر است حدود 60 درصد جمعيت بيسواد در گروه سني 55 سال و بيشتر قرار گرفته­ اند.


كلاس پيش بيني جمعيت با نرم افزار اسپكتروم 4 از دوم تا چهارم دي ماه 1398 در پژوهشكده آمار برگزارشد.

 

سرفصل هاي کارگاه پیش بینی جمعیت با نرم افزار اسپکتروم4

روز اول

  • کلیات شامل تعاریف- کاربرد- معرفی منابع- واژه شناسی پیش بینی و برآورد- چرا پیش بینی جمعیت می کنیم؟
  •  
  • آشنايي با مفاهيم و شاخص هاي باروي
  • آشنايي با مفاهيم مرگ و مير
  • كلياتي در مورد پيش بيني جمعيت

روز دوم

  • آشنايي با مفاهيم و شاخص هاي ساختار سني و جنسي جمعيت
  • ارزيابي و تسطيح داده ها – تمرين مقدماتي
  • تمرين مقدماتي پيش بيني جمعيت
  • آشنايي با مفاهيم و شاخص هاي مهاجرت

روز سوم

  • فرضيه سازي
  • آموزش نرم افزار اسپکتروم همراه با آماده سازي اطلاعات پايه و داده­هاي باروري، مرگ و مير و مهاجرت- تدوين فروض پيش بيني- تدوين سناريوهاي پيش بيني جمعيت – تهيه خروجي ها و مقايسه آنها با هم
  • تمرین کلاسی

 


 اینفوگرافیک "جمعیت ایران طی یک قرن" بر روی سایت مرکز آمار ایران قرار گرفت.

اینفوگرافیک تهیه شده توسط گروه جمعیت و سلامت مرکز آمار ایران روند گذشته و وضعیت کنونی و آينده جمعیت کشور را نشان می‌دهد. اين اينفوگرافيك نشان مي­ دهد تا سال 1430 متوسط رشد سالانه جمعيت ايران مثبت خواهد بود.

بر اساس این اینفوگرافیک در حال حاضر ایران با 80 میلیون نفر جمعیت در وضعیت پنجره جمعیتی قرار گرفته است و پیش‌بینی می‌شود جمعیت ایران از حدود 19 میلیون نفر در سال 1335 به حدود 101/4 میلیون نفر در سال 1430 برسد. به این ترتیب جمعیت ایران طی یک قرن (1430-1335) 5/3 برابر می‌شود. اطلاعات این اینفوگرافیک مبتنی بر نتایج سرشماری از سال 1335 تا 1395 و پیش‌بینی جمعیت از سال 1395 تا 1430 می‌باشد.

با نگاهی به این اینفوگرافیک می‌توان روند افزایش جمعیت تا سال 1430 را مشاهده کرد. در این اینفوگرافیک همچنین هرم سنی کشور در سال‌های 1335، 1395 و 1430 ارائه شده است.

متوسط رشد سالانه جمعیت از سال 1335 تا 1430 در کنار جمعیت کشور طی یک قرن یک محتوای جمعیتی غنی را به وجود آورده است که می‎تواند برای مخاطبان جذاب باشد.

کاربران می‌توانند با مراجعه به سایت مرکز آمار ایران به نشانی www.amar.org.ir اینفوگرافیک تهیه شده با عنوان "جمعیت ایران طی یک قرن" را با كيفيت مناسبتر مشاهده کنند.


باروری در قالب رفتاري اجتماعي در بستر فرهنگی هر جامعه ­اي پدیدار شده و روابط اجتماعی اعضای جامعه و نيز ت‌های حکومتی می ­تواند ارزش ­ها و هنجارهای مرتبط با رفتار باروری را تنظیم نماید. حرکت به سوی سطوح پایین باروری، پدیده ­ای فراگیر در سطح جهانی است كه از رهگذر انتقال جمعيتي حاصل شده است. تجارب کشورهای مختلف نشان می ­دهد در مراحل میانی گذار جمعیتی، " ميزان باروري كل 1 "( TFR ) به زیر سطح جانشینی می­ رسد.
اخیرا، کاهش رشد جمعیت كه از رهگذر انتقال جمعيتي حاصل شده، نگرانی ­هایی را برای دولتمردان ایجاد نموده است. به گونه ­ای که در ت­ های کلی جمعیت، مورخ 31/2/1393، بر افزایش سطح باروری به بالاتر از سطح جانشینی تاکید شده است. تجارب ساير کشورها نشان می­ دهد زمانی که باروری به پایین­تر از سطح جانشینی رسيده، برای پیشگیری از سرعت كاهش رشد جمعيت تدابيری اساسي انديشيده­ اند. در ایران نیز به منظور جلوگیری از کاهش رشد جمعیت، می­توان همگام با بسترسازی برای افزایش سطح
شهرنشینی داراي تاريخچه ­اي بسيار قديمي است و بیش از پنج هزار سال قدمت دارد. در سطح جهاني تا سال1900 میلادی از هر 8 نفر، یک نفر در مناطق شهری زندگی می ­کرد اما در حال حاضر بيش از نیمی جمعیت جهان شهرنشین می ­باشند. افزایش جمعیت شهری، در دنياي امروز، به عنوان یکی از شاخص­های توسعه اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی مورد توجه است. ایران نيز دارای سابقه­ ای دیرین در تاریخ شهرنشینی است. در نيم قرن اخير روند شهرنشيني در كشور سير صعودي داشته است.
در دنیای مدرن و پیشرفته امروزی، توسعه ی اجتماعي اقتصادي منجر به كاهش رشد جمعيت و افزايش اميد زندگي در سطح جهاني شد .به اين ترتيب فرآيند انتقال جمعيتي تغيير ساختار سني جمعيت و به عبارتي گذار سني جمعيت را در پي داشت، به طوري كه انتظار مي رود به تدريج وزن جمعيت از گروه هاي سني جوان به گروه هاي سني بالا منتقل شود. در زمان‎هاي گذشته تعداد اندکی از افراد به سنين كهولت و پيري مي‎رسيدند، اما در جهان كنوني پيشرفت‎هاي تكنولوژي و بهداشتي باعث شده تا افراد سال‎هاي
در کنار کمّیت، به کیفیت جمعیت هم باید توجه داشته باشیم متن مصاحبه خبري پژوهشكده آمار ايران، مورخ 99/02/30 به مناسبت روز ملي جمعيت گفتگو با خانم دكتر الهام فتحی (رييس گروه آمارهاي جمعيت و سلامت، مرکز آمار ایران) به کوشش: حمید عابدی ـ اخیراً گزارشی از شما در رسانه‌ها منتشر شده بود که در آن چهار سناریو را برای جمعیت ایران در 1430 پیش‌بینی کرده بودید. قبل از اینکه به یافته‌های آن پژوهش بپردازیم، به‌عنوان اوّلین سؤال، لطفاً بفرمایید به‌طور کلی، گزارش‌ها و
از دیرباز جمعیت و رشد آن از مباحث مهم جمعیتی بوده که همواره اذ‌‌هان محافل جمعیتی، اقتصادی، ی و اجتماعی را به خود مشغول داشته و پیامد‌‌های آن از جهات مختلف بررسی شده است. کشور‌‌ها همواره در سطح ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی در پی چار‌‌ه‌اند‌یشی و برنامه‌ریزی افزایش یا کاهش جمعیت و تأثیرات آن هستند. آگاهی از رشد جمعیت همراه با سایر متغیر‌‌های اقتصادی - اجتماعی پایه و اساس هرگونه برنامه‌ریزی برای توسعه‌ی ملی است، چرا که پیش‌بینی نیازمندی‌‌‌های اولیه‌ی هر
براساس تعريف مرکز آمار ایران " خا نوار معمولی از چند نفر تشكیل می‌شود كه با هم در یك اقامتگاه زندگی می‌كنند، با یكدیگر هم خرج هستند و معمولاً با هم غذا می‌خورند. در مواردی خانوار معمولی می­ تواند یك نفره باشد. " مطالعات نشان می­ دهد در فواصل سال­ های 95-1335 تعداد خانوارهای کشور از 3/99 میلیون به 24/19 ميليون خانوار افزایش یافته است. طی این مدت تعداد خانوارهای کل کشور حدود 6/1 برابر شده است. این موضوع درحالی است که تعداد خانوارهای شهری بیش از 14 برابر و
افزایش امیدزندگی در رهگذر انتقال جمعیتی و گذار اپیدمیولوژیک از مهمترین تحولات جمعیتی ایران در قرن اخیر است. این پژوهش بعد از ارزیابی و تسطیح داده ­های فوت و سرشماری ایران در سال ­هاي 1385 تا 1395، با استفاده از جداول عمر، تغییرات امیدزندگی را بر حسب علل فوت بررسی می ­نماید. یافته­ ها نشان داد در دهه اخير پوشش ثبت مرگ و مير ايران افزايش چشمگيري داشته به گونه ­اي كه پس از ارزيابي و تسطيح داده ­ها مي­ توان با روش مستقيم جداول عمر ايران را محاسبه نمود.

تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین مطالب

آخرین ارسال ها

آخرین جستجو ها